De kerkzaal

Op 1 september 1977 stichte de Gereformeerde Kerk in De Drait en De Trisken een eigen wijkgemeente. Na tweeëneenhalf jaar in de grote zaal van Maartenswouden te hebben gekerkt, sloeg op 21 september 1979 ds. Rienk Reitsma de eerste paal van een nieuw kerkgebouw. De architect van de kerk was Roelof Kijlstra, bouwfirma Huyzer te Drachten voerde de realisering van de kerk uit. De kerkzaal bood plaats aan 444 personen en dit aantal kon nog met 80 uitgebreid worden tot 525. De totale kosten bedroegen fl. 1.450.000. Ruim een jaar later op 3 september 1980 kon in Drachten Zuid de eerste kerkdienst gehouden worden.

In het gedeelte van de wijk waar het kerkgebouw de Arke (Fries voor Ark) staat, hebben de straten allemaal namen die te maken hebben met water. Bij de naamgeving van het gebouw werd hiermee dan ook een verbinding gelegd. Tijdens de eerste dienst wees ds. Kijlstra op het volgende:

Het orgel
  1. Noach bouwde de ark; Christus bouwt zijn kerk;
  2. De ark dreef op de wateren van de zondvloed; de kerk drijft op de wereldzee en vindt haar heil in het water van de doop
  3. De ark is teken van redding; de kerk is een toevluchtsoord en een plaats van behoud
  4. De ark was tijdelijk; het menselijk leven en een kerkgebouw zijn dat ook

Enkele maanden na de ingebruikname werd het orgel geplaatst. Het orgel – met 9 stemmen en 567 pijpen is gebouwd door de firma Haarsma met gebruikmaking van binnenwerk dat afkomstig is uit het Maarschalkerweerd-orgel dat in 1890 tot stand kwam voor de Hervormde Kerk in Sint Jacobiparochie.

Fundamenten van De Arke

Drachten is ooit ontstaan aan de oost-oever van het riviertje de Drait. Daar begonnen de mensen te draineren en de grond te bewerken. Met het cultiveren ging men steeds meer naar oostelijke richting. Steeds als er een stukje nat hoogveen was omgezet in droge turf, gebruikte men de overgebleven zandgrond voor landbouw. 

Omstreeks 1200 na Christus woonden er al zoveel mensen dat men het wenselijk vond een stenen kerkje te bouwen. Dit gebeurde vlakbij de plaats waar de Arke staat. Het kerkje, met daarom heen een kerkhof, omgeven door een bakstenen muur, heeft ongeveer 200 jaar dienst gedaan, totdat de mensen ook hier last kregen van natte voeten en daarom oostwaarts verhuisden.

Het monument

Het monument (4,5 m. hoog) dat u bij de ingang van de kerk aantreft, herinnert aan dat kerkgebouw dat in de middeleeuwen op deze plaats heeft gestaan. Het kunstwerk, ontworpen door Wladimir de Vries (1917-2001), is een verbeelding van een gotisch kerkraam en als zodanig een symbool voor het Christendom. Het maakt in het midden een lichte draai en krijgt zo een zekere spanning. Het werkstuk is opgebouwd uit bewerkte messing platen. De kunstenaar heeft hier door zijn vormgeving de suggestie gewekt dat het kunstwerk op een aparte sokkel van baksteen staat. In werkelijkheid vormen sokkel en beeld echter één geheel.

De gemeente Smallingerland heeft de fundamenten van het middeleeuwse kerkje op deze plaats indertijd blootgelegd en door middel van een stenen raamwerk met ‘kinderkopjes’ de contouren van het oude gebouw beter zichtbaar gemaakt. Op het monument dat erop is geplaatst staat gegraveerd: ‘hier stond van rond 1200 tot 1400 een bakstenen kerk midden in een ommuurde dodenakker’.

Op 23 oktober 2008 ging de eerste paal de grond in voor de uitbreiding van de (inmiddels) Protestantse Gemeente De Arke. Vanaf dat moment telde het gebouw, naast de kerkzaal, 6 zalen, waaronder een ruimte voor de kinderoppas en een kantoorruimte voor het pastorale team. Om het gebouw heen werd opnieuw bestraat. De totale kosten bedroegen 350.000 euro.

Geleidelijk aan liep het ledental van de Protestantse Gemeente Drachten terug en moest er bezuinigd worden. Twee kerkgebouwen werden te koop aangeboden: De Arke en de Menorah. Het kerkgebouw De Arke werd gekocht door de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt te Drachten ZuidWest. Op 2 februari 2020 betrok zij – volgens afspraak eerst als huurder en vanaf 1 juli als eigenaar – haar nieuwe kerkgebouw.

In de feestelijke ingebruiknemingsdienst refereerde ds. Sieds de Jong aan de Ark: ‘De Ark is overduidelijk niet bedoeld als plezierjacht maar als reddingsboot. Bedoeld om mensen uit te nodigen om deel te krijgen aan het Evangelie van vergeving, redding en behoud.’ Inmiddels is het multimediagebeuren vernieuwd en zijn er plannen voor een update van de kerkzaal, een nieuw liturgisch centrum en een verhoging van het dak van de ontmoetingsruimte.